Een ervaring uit haar eigen leven vormde de inspiratie voor het onderzoek van Siria Xiyueyao Luo. De promovendus op het gebied van consumentengedrag merkte dat zij aandelen die sterk in waarde daalden, veel langer vasthield dan verstandig zou zijn. Dat gedrag observeerde ze ook bij andere beleggers op aandelenmarkten, die daardoor veel geld verliezen. Maar waar komt dat door? Via verschillende experimenten kwam Luo erachter dat de hoop om tóch nog quitte spelen een belangrijke verklarende factor is.
In de eerste survey vroeg Luo aan de deelnemers om een aantal vragen in te vullen aan de hand waarvan de mate waarin ze hoopvol zijn gemeten werd. Vervolgens kregen de deelnemers een scenario voorgelegd waarin ze lazen dat ze aandelen bezaten die steeds verder in waarde gedaald waren. Ze werden daarna gevraagd aan te geven wat de kans was dat ze de verliezende aandelen zouden behouden. Deelnemers die hoopvoller waren, bleken vaker de verliezende aandelen te houden.
Twee soorten hoop zijn hierin relevant, namelijk de hoop om winst te maken en de hoop om quitte te spelen. In het tweede experiment werden de deelnemers over twee groepen verdeeld. De deelnemers lazen een gelijksoortig scenario. In een van de groepen behielden de aandelen hun waarde, terwijl de aandelen in de andere groep in waarde daalden. De groep waarbij de aandelen in waarde daalden, hield de verliesgevende aandelen langer vast dan de groep waarbij de aandelen niet in waarde waren gedaald. Dit was omdat ze de hoop hadden om quitte te spelen. Beide groepen hadden evenveel hoop om winst te maken.
Luo licht toe: “In mijn onderzoek kijk ik hoe emotionele factoren, zoals hoop, gedrag kunnen verklaren dat eigenlijk niet verstandig of rationeel is. In het geval van verliesgevende aandelen weten we dat de kans groot is dat het verlies alleen maar toeneemt, maar houden mensen toch vast aan de hoop dat de waarde toch weer gaat stijgen tot de aanschafwaarde."
Mensen die in algemene zin hoopvoller zijn, lopen een grotere kans om verliesgevende aandelen te lang vast te houden. En het gebeurt ook sneller als je weinig ervaring hebt. ”Het is daarom belangrijk dat jongeren zich bewust zijn van dit ‘dispositie-effect’ en leren hoe ze zich ertegen kunnen wapenen.” aldus Luo.
Een manier om je te wapenen tegen dit gedrag is door van tevoren een afspraak met jezelf te maken: als het aandeel onder een bepaalde waarde komt, dan verkoop ik het. Er zijn zelfs online platforms waar je zo’n ‘quitting rule’ kunt instellen. Iemand anders je aandelen laten beheren zou ook nog weleens kunnen helpen, blijkt uit een aanvullend experiment van Luo.
“We verdeelden de deelnemers over twee groepen: deelnemers in de ene groep moesten hun eigen aandelen beheren, terwijl deelnemers in de andere groep die van een anonieme klant beheerden. Mensen die de aandelen van een anonieme klant moesten beheren, durfden een verliesgevend aandeel veel sneller te verkopen dan de mensen die voor zichzelf moesten beslissen.”
Momenteel is Luo bezig met het afronden van haar proefschrift, waarin nog meer experimenten rondom het thema hoop aan bod komen. Meer weten over het onderzoek van de VU School of Business and Economics? Neem contact op met wetenschapsredacteur Yrla van de Ven, y.f.van.de.ven@vu.nl of 06-26512492.