Wat is het Open Book Collective?
Het Open Book Collective is een Engelse stichting die Open Access boekuitgevers, publicatiediensten en kennisinstellingen samenbrengt. Bij de stichting zijn boekuitgevers aangesloten die de overstap hebben gemaakt naar ‘Diamant Open Access’, of daarmee bezig zijn. Auteurs die bij deze uitgevers publiceren hoeven geen kosten te betalen voor Open Access, terwijl de prijzen bij de traditionele uitgevers doorgaans zo rond de 10.000 tot 15.000 euro liggen. Deze kosten worden gezamenlijk betaald door de instellingen die het OBC steunen, zoals dus de VU. De VU steunt op dit moment de volgende uitgevers:
- Mattering Press
- Meson Press
- Open Book Publishers
- White Horse Press
Waarom zou je hier publiceren?
De boekuitgevers die gesteund worden door het Open Book Collective staan je dus ook toe om open te publiceren als je de middelen niet hebt om een dure Open Access fee te betalen. De aangesloten uitgevers opereren voornamelijk binnen de Sociale Wetenschappen en Geesteswetenschappen.
Ondanks dat de uitgeverijen klein zijn, staat kwaliteit voorop: “We werken met een productiemodel dat gebaseerd is op samenwerking en gedeelde kennis, terwijl we de hoge kwaliteit van het resulterende werk waarborgen door middel van systematische peer review.”
Door hier te publiceren draag je ook indirect bij aan het creëren van een eerlijker publicatielandschap. Zo stelt Joe Deville, oprichter van Mattering Press en Managing Director van OBC: ”Uitgeverijen zoals Mattering Press hebben een voortdurende strijd om te overleven, te midden van een academisch publicatiesysteem dat grote, commerciële uitgevers bevoordeelt. OBC biedt essentiële nieuwe financieringsbronnen aan deze kleinere uitgeverijen en geeft daarmee hoop op een toekomst waarin lokale en globale wetenschappelijke ongelijkheden geminimaliseerd worden.”
Waarom een Innovatiefonds?
Met het VU Open Access Innovatiefonds steunt de VU sinds 2023 tijdschriften, uitgevers en infrastructuur die zich inzetten voor ‘Diamant Open Access’, waarbij onderzoekers niet hoeven te betalen om te publiceren. Dit is een eerlijkere en openere variant dan de tijdschriften bij de grote commerciële uitgevers die hoge bedragen vragen voor Open Access. Toch is kiezen voor Diamant Open Access nog niet voor alle onderzoekers even gemakkelijk: de tijdschriften en platforms zijn vaak kleiner en daardoor misschien moeilijker te vinden en er bestaan vaak vragen over de kwaliteit en prestige van Diamant Open Access publiceren. Het VU Open Access Innovatiefonds is opgericht om onderzoekers te laten zien dat er kwalitatief goede, eerlijke publicatiealternatieven bestaan die je de mogelijkheid bieden bij te dragen aan inclusievere wetenschap.
