De meeste insecticiden uit de groep van de neonicotinoïden zijn al een aantal jaren verboden voor grootschalige toepassing in de landbouw. Dit komt omdat deze insecticiden erg giftig zijn voor bijen en hommels. Ook zijn ze giftig voor bodemorganismen zoals regenwormen en springstaarten, zo bleek uit eerder onderzoek van de VU.
Acetamiprid mag nog wel worden gebruikt. Uit een nieuwe studie van eco(toxico)logen Kees van Gestel (VU Amsterdam), Michella Ligtelijn (Rijksuniversiteit Groningen, voorheen masterstudent aan de VU) en Henrik Barmentlo (Universiteit Leiden) blijkt echter dat deze stof weliswaar snel afbreekt, maar wel degelijk een gevaar vormt voor bodemorganismen. Het artikel werd gepubliceerd in Environmental Pollution.
Bodem uit balans
De onderzoekers voerden testen uit in het Climecs-laboratorium van de VU, in mescocosms: een soort mini-ecosysteem met een graslandbodem. Acetamiprid bleek erg giftig voor springstaarten, die in aantal afnamen. Deze effecten traden al op bij hoeveelheden die bij normaal gebruik in de landbouw in de bodem terechtkomen. Andere bodemdieren, mijten, bleken nauwelijks gevoelig voor de stof en namen juist in aantal toe. Zulke verschillen kunnen ervoor zorgen dat het ecosysteem in de bodem uit balans raakt.
Herstel
Na 54 dagen leek het systeem in herstel. Maar de onderzoekers wijzen erop dat het middel in de landbouw vaak elk jaar opnieuw wordt gebruikt en binnen één groeiseizoen (teeltcyclus) tot wel drie keer toegepast mag worden. Bovendien worden er in de landbouw ook andere middelen gebruikt. De effecten van die gecombineerde middelen zijn nog onbekend.