In de cursus Nederlandse Geschiedenis neemt historicus en HOVO-docent Jan van der Maas u graag mee in de huidige geschiedenis van ons land. Hij deelt drie boekentips met u die laten zien dat het verhaal van Nederland verandert.
Caesar: held of slachter?
Lange tijd hebben gymnasiasten door het (verplicht) lezen van ‘De Bello Gallico’ een positief beeld van Caesar meegekregen. Zijn beschrijvingen van de veldtocht in Gallië laten hem zien als een briljant strateeg en bekwame leider. Recent onderzoek werpt hier een ander licht op, en met name wat gebeurd is in de Nederlandse gebieden. Hier liep de veldtocht uit op een massale slachting, waarbij de term genocide niet misplaatst zou zijn. Nico Roymans schreef hierover het boek: ‘Over een donkere kant van het Romeinse Rijk: De veroveringsoorlogen in de Neder-Germaanse grenszone en hun impact op inheemse samenlevingen’ (2023).
Noormannen: geen barbaren
De Noormannen zijn in de schoolboeken lang afgeschilderd als barbaarse plunderaars, maar dat beeld blijkt achterhaald. Het negatieve imago stamt uit de negentiende eeuw. Zij werden toen neergezet als een ‘oervolk’: de echte Germanen die nog niet door civilisatie waren bedorven. Toch zegt dit stereotype meer over de tijd en de mensen die het verspreidden, dan over de Noormannen zelf. Moderne inzichten laten een veel genuanceerder beeld zien. Peter H. Sawyer beschrijft dit in zijn boek ‘The Age of the Vikings’ (2015).
Willem van Oranje: een genuanceerd beeld
Tot slot: veel HOVO-cursisten leerden op school dat Willem van Oranje de onbetwiste held van ons land was. René van Stipriaan schetst in zijn veelgeprezen boek ‘De Zwijger’ (2021) een genuanceerder beeld van deze vaderlandse icoon.