De EASA promoot wetenschappelijke en maatschappelijke vooruitgang in Europa, zoals de KNAW in Nederland doet. Het netwerk bestaat uit zo’n 2000 wetenschappers, kunstenaars en bestuurders, onder wie 38 Nobelprijswinnaars. Voorafgaand aan zijn installatie in maart stellen we Bert Jan een paar vragen.
Wat doet de EASA, en wat hoop jij daarin te betekenen?
Dat is tweeledig. Enerzijds is er het netwerk zelf, dat maakt dat ik in contact kom met invloedrijke wetenschappers, beleidsmakers en kunstenaars in heel Europa en zelfs daarbuiten. Anderzijds is er het doel van dat netwerk, en dat is de relevantie van wetenschap en kunst maatschappelijk voor het voetlicht te brengen in Europa. Daar hoop ik aan bij te dragen. Want de positie van wetenschap en kunst is ook in Nederland niet vanzelfsprekend, zeker onder het huidige kabinet. Ook wetenschap en kunst worden afgemeten aan de norm van rendement en winstmaximalisatie. Dat is de dood in de pot. Ik zal dit netwerk graag gebruiken om daartegen te blijven strijden.
Lidmaatschap is enkel op uitnodiging. Waarom hebben ze jou gevraagd?
Dat weet je nooit helemaal zeker, maar ik denk dat het te maken heeft met mijn laatste publicatie. Afgelopen jaar heb ik samen met David Hunter en Paul van Geest de Brill Encyclopedia of Early Christianity uitgebracht. Het is een standaardwerk in zes delen, met zo’n 6000 pagina's, waaraan we met 670 mensen gewerkt hebben. De publicatie van deze encyclopedie heeft waarschijnlijk de aanzet tot mijn lidmaatschap gegeven.
Je hebt de uitnodiging geaccepteerd, heb je daar lang over na moeten denken?
Nee hoor, zonder aarzelen geaccepteerd: een dergelijke eer wijs je niet af en bovendien biedt deze academie nieuwe kansen voor de VU en voor mijn vak.
Wat dan?
Het werk binnen deze academie ligt rechtstreeks in het verlengde van wat ik aan de VU doe: wetenschap bedrijven met oog voor de maatschappelijke context. Wanneer de politiek wetenschap nog slechts wil afmeten aan winst en opbrengst, is het zaak vanuit de wetenschap de intrinsieke waarde van ons werk te benadrukken.
Je bevindt je daar in goed gezelschap, met o.a. Nobelprijswinnaars. Hoe voelt dat?
Tja, dat is even wennen. Ik zie mezelf als een gedreven wetenschapper, maar niet van het niveau Nobelprijs. Het lijkt me heel bijzonder om dergelijke collega's nu van nabij mee te maken. Al moet je ‘van nabij’ niet te letterlijk nemen. Er zijn maar een paar netwerkbijeenkomsten per jaar, het meeste gebeurt op afstand. Ik kan mijn werk aan de VU gelukkig ook gewoon blijven doen.
Je officiële installatie is in maart, hoe bereid je je daarop voor?
De installatie vindt plaats in Salzburg en dat is een bijzonder chique stad. Ik zal mijn beste outfit selecteren en zo netjes mogelijk voor de dag proberen te komen. Het zal ongetwijfeld een feestelijke gebeurtenis zijn, maar ik hoef daarbij het woord waarschijnlijk niet te voeren. En als dat wel van mij verwacht wordt, dan zal ik een grondig VU-verhaal brengen dat aansluit bij het profiel van EASA.