Ondanks deze veranderingen speelt de journalistiek nog steeds een essentiële rol in onze democratische samenleving - misschien zelfs meer dan ooit. Maar hoe ziet deze rol eruit?
Theorie en praktijk
Een sterke combinatie van theorie en praktijk is cruciaal. Dit is terug te zien in zowel ons onderzoek als ons onderwijs: om te begrijpen hoe de journalistiek werkt, is kennis nodig van journalistieke vaardigheden en de praktijk. Ook onze samenwerking met mediapartners helpt ons om beter onderzoek te doen. Tegelijkertijd blijven wij kritisch en bewaren we afstand: bij het bestuderen van de staat van de journalistiek moet er ook ruimte zijn voor onwelgevallige uitkomsten. Op basis van de inzichten uit ons onderzoek proberen wij bij te dragen aan een beter theoretisch begrip van de journalistiek. Andersom zijn deze theorieën tegelijkertijd de basis voor ons empirisch onderzoek.
Een extra laag
Net als journalistieke vaardigheden zijn in de praktijk toepasbare inzichten uit onderzoek belangrijk: wat werkt, wat werkt niet? Hierin gaan we als leerstoelgroep een stap verder. De journalistiek zelf is niet een doel op zich - zij is een hoeksteen van democratie en burgerschap. Daarom houdt onderzoek voor ons niet op bij het bestuderen van veranderingen in de journalistiek (zoals de invloed van kunstmatige intelligentie) of publieksgedrag (zoals het toenemende gebruik van sociale media). We zijn geïnteresseerd in de sociale gevolgen van deze veranderingen, niet in het najagen van de nieuwste tools of trends.
Innovatieve fenomenen, innovatieve methoden
Bij het bestuderen van een nieuw fenomeen is het nodig om kritisch te kijken of hiervoor ook nieuwe methoden nodig zijn. Wij geloven niet in een strikte scheiding tussen kwalitatieve en kwantitatieve benaderingen, maar in het combineren van hetgeen ons helpt een volledig beeld te verkrijgen. Onze groep heeft in het bijzonder sterke expertise in methoden als interviews en focusgroepen, experimenten en inhoudsanalyse, maar ook computationele tekstanalyse en online veldexperimenten. We houden ervan om nieuwe middelen te bouwen en zijn actief bezig met het ontwikkelen van nieuwe tools en benaderingen. Hieronder vallen oplossingen voor datadonaties om digitale sporen te analyseren en eigen aanbevelingssystemen om te begrijpen hoe gebruikers omgaan met algoritmisch geselecteerd en gerangschikt nieuws.
Duidelijke focus en veel connecties
In een globaliserende maatschappij is het nodig ook de journalistiek over grenzen heen te bestuderen. Desalniettemin verschillen politieke systemen en mediasystemen, en ook taalverschillen zijn belangrijk. Onze groep heeft een sterke expertise op het gebied van het Nederlandse en Vlaamse medialandschap en tegelijkertijd samenwerkingsverbanden over de hele wereld (en staat altijd open voor meer). Hierdoor kunnen wij bevindingen in perspectief plaatsen en van elkaar leren. Hetzelfde geldt voor interdisciplinaire samenwerkingen. Om de journalistiek in het huidige medialandschap te bestuderen moeten we inzichten combineren uit de geesteswetenschappen, de sociale wetenschappen en technische disciplines zoals de informatica. Wij bevorderen actief dit soort samenwerkingsverbanden en proberen zo steeds beter elkaars taal te spreken en in interdisciplinaire tijdschriften en proceedings te publiceren. Tot slot bezoeken wij conferenties die een journalistiekwetenschapper enkele jaren geleden nog niet zou hebben bezocht.