Anderhalf jaar geleden heeft er zich vanaf zolderkamers een ware onderwijsrevolutie voltrokken. Programma’s als Zoom, Microsoft Teams en Google Meet zijn inmiddels gemeengoed geworden. Online tools als Mentimeter, Kahoot en Socrative: docenten draaien er hun hand niet meer voor om. Nu we door afstand te houden toch weer nader tot elkaar lijken te kunnen komen, is het belangrijk onze blik voorwaarts te richten. Wordt het online, fysiek of misschien toch hybride onderwijs?
Fysiek onderwijs lijkt onder docenten toch echt de voorkeur te hebben. Het onderwijs bestaat immers bij de gratie van menselijk contact. Een blik van verstandhouding, een opgetrokken wenkbrauw achter in het lokaal of een snelle woordgrap tussendoor: wat het onderwijs dynamisch en sociaal maakt, lijkt door het online onderwijs genadeloos te zijn verdwenen. Toch vind ik dat Zoomlessen ook hun vruchten afwerpen. Cursisten zijn efficiënter in het leren omdat ze sneller informatie op het internet kunnen opzoeken. Daarnaast kunnen cursisten overal inloggen in de les waar ze zich op dat moment maar op de wereld bevinden. Ten slotte komen ook de stillere cursisten aan het woord die normaal overschreeuwd worden door de enthousiaste fanatiekelingen in het lokaal.
Wat zou het mooi zijn als deze twee werelden samengebracht kunnen worden. Hybride onderwijsvormen lijken daarvoor de oplossing. Een deel van de cursisten volgt daarbij de les thuis online, terwijl een ander deel van de cursisten in het klaslokaal zit. Stel je voor: je geeft als docent ‘gewoon’ les in een zaal en geeft feedback aan een groepje cursisten naar aanleiding van een spreekoefening. De ene helft van het groepje zit fysiek tegenover je; de andere helft zie je in pixels op het scherm ernaast. Dit is niet de toekomst, dit is het heden. Het kán en het is veel vertrouwder dan gedacht. En is de juiste apparatuur niet beschikbaar, dan kunnen de groepen ook na elkaar les krijgen. Hybride onderwijs hoeft namelijk niet altijd synchroon plaats te vinden. Er zijn talloze blended varianten en nieuwe werk- en oefenvormen te bedenken.
Maar wat nu als het internet uitvalt? Wat als de apparatuur het begeeft? Wat als de cursist het systeem niet begrijpt? Terechte vragen – problemen – die we ons vóór de uitbraak van het coronavirus ook stelden bij een eventuele digitalisering van het onderwijs. Maar hebben deze problemen zichzelf niet opgelost toen we genoodzaakt werden online lessen te geven? Beter gezegd: heb jíj als docent deze problemen toen niet ook opgelost? Die creatieve mindset is nu weer nodig. We moeten… nee, we gaan dit nieuwe normaal omarmen, hoe spannend dat ook is.
Wil je reageren op deze blog? Mail je reactie naar vu-nt2@vu.nl o.v.v. Reactie blog hybride werken.
