Hegels wijsgerige systeem is een reactie op Kant. Aan het einde van de achttiende eeuw had de Duitse filosoof Immanuel Kant met zijn transcendentale systeem een revolutie in het denken over mens, wereld en God bewerkstelligd. Zijn nieuwe kritische benadering van klassieke filosofische vragen mondde uit in de ontdekking van de ongekende vermogens van de menselijke geest. Aan deze vermogens stelde Kant echter ook duidelijke grenzen. Aldus wilde hij de autonomie van de mens waarborgen, maar tevens metafysische pretenties intomen.
De vraag hoe zich te verhouden tot Kants filosofie werd de kardinale kwestie voor alle denkers vanaf de negentiende eeuw. Sommigen volgden hem zorgvuldig na, anderen verwierpen zijn revolutionaire denkbeelden. Duitse idealisten als Fichte, Schelling en Hegel verweten Kant juist een gebrek aan radicaliteit. Volgens hen was Kants systeem blijven steken in te overkomen tegenstellingen als die tussen verstand en zintuiglijkheid, theoretische en praktische rede, weten en geloof, gedetermineerdheid en vrijheid, en neiging versus plicht. Door een groots, veelzijdig en alomvattend nieuw wijsgerig systeem te ontwikkelen wilde Hegel Kant ‘overwinnen’ als ook ‘voltooien’. Veel tijdgenoten van Hegel raakten ervan overtuigd dat hij de moeilijkheden waarin Kant leek te zijn vastgelopen definitief had opgelost en hen de sleutel tot het raadsel van het universum had aangereikt. Sindsdien waart Hegels geest onmiskenbaar door de geschiedenis. De cursus biedt een grondige kennismaking met zijn boeiende levensloop en doorwrochte werken, zoals de opzienbarende Fenomenologie van de geest uit 1807. Aldus worden de grote bewondering én de fundamentele kritiek die Hegel gedurende de afgelopen twee eeuwen ten deel zijn gevallen verhelderend belicht.
Onderwijsvorm: 10 hoorcolleges met ruimte voor vragen na afloop.
Literatuur: Verplicht boek (zelf aanschaffen):
Herman van Erp, Hegel (Serie Profielen), Boom (2013)
Studiebelasting: Ongeveer een uur per week.
Verwachte voorkennis: Er zijn geen specifieke eisen aan vooropleiding en voorkennis.
Meer over deze cursus
Inleiding
Data, kosten en inschrijven
