Europa in de twintigste eeuw is wel omschreven als een duister continent. Door twee wereldoorlogen raakt het oude werelddeel in ongekend grote problemen. In de strijd tussen vrijheid en totalitaire regimes triomfeert uiteindelijk de democratie, maar onder invloed van deze gebeurtenissen slaat optimisme om in pessimisme. Industrialisatie en massificatie denderen voort, en ook andere grootmachten tasten de Europese hegemonie aan. Na de Val van de Muur breidt het tot dan toe West-Europese eenwordingsproces zich uit naar de nieuwe democratieën in Midden- en Oost-Europa. In de meest recente jaren groeit echter een minder democratisch gezinde, naar binnen gekeerde mentaliteit.
Innovaties als film, radio, televisie, computer, internet en mobiele telefoon weerspiegelen de wetenschappelijke vooruitgang in de 20e en 21e eeuw, maar dragen ook bij aan het verlies van oude zekerheden. Van Einstein loopt een lijn naar de atoombom en naar de talloze satellieten die het leven op aarde in de gaten houden.
Deze maatschappelijke ontwikkelingen hebben hun weerslag op het culturele leven. Europa raakt steeds meer onttoverd en geseculariseerd, maar maakt ook kennis met vitale verschijnselen als amerikanisering en jongerencultuur. Artistieke broedplaatsen zoals Parijs voor de Eerste Wereldoorlog en na de Tweede Wereldoorlog, of Berlijn tijdens het interbellum, bruisen van vernieuwing. Stromingen als het expressionisme, kubisme, surrealisme en existentialisme getuigen hiervan. De muziek varieert van neoromantiek en toegankelijke minimal music tot de meest abstracte klankwerelden van Boulez en Stockhausen.
Geen andere eeuw in Europa wordt gekenmerkt door zo’n rijkdom en verscheidenheid aan gebeurtenissen, ideeën en uitdrukkingsvormen.
Onderwijsvorm: 10 hoorcolleges met ruimte voor vragen na afloop.
Literatuur: Gedrukte reader en digitale hand-outs.
Studiebelasting: nihil.
Verwachte voorkennis: Er zijn geen specifieke eisen aan vooropleiding en voorkennis.
Overige informatie: Deze cursus maakt deel uit van de leergang ‘Duizend jaar Europese cultuurgeschiedenis’. Alle cursussen uit deze leergang zijn onafhankelijk van elkaar te volgen. U hoeft dus niet bij deel I te beginnen.
Meer over deze cursus
Inleiding
Data, kosten en inschrijven