Woensdag 11 september 2024 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Duurzaamheidverantwoording vanuit het perspectief van de bestuurder en toezichthouder
Door prof. dr. Tjerk Budding en prof. dr. Raymond Gradus, beiden als hoogleraar verbonden aan het Zijlstra Center for Public Control, Governance & Leadership
PE-punten: 4
Terwijl grote bedrijven op basis van Europese wetgeving (CSRD) verplicht zijn om in hun jaarverslag te rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties, en daarbij ook aan accountantscontrole onderhevig zijn, bestaan er voor overheids- en non-profit organisaties op dit moment nog geen verplichtingen daartoe. Toch zien we, mede door maatschappelijke druk, dat diverse organisaties zich meer gaan verantwoorden over aspecten op het vlak van brede duurzaamheid, waarbij veelal een onderscheid wordt gemaakt tussen Environmental, Social en Governance (ESG) aspecten. Maar wat is een manier die daarbij passend is voor de eigen organisatie? Welke raamwerken (zoals de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties) zijn er beschikbaar en welke ervaringen zijn daarmee opgedaan? En welke rol hebben bestuurders, toezichthouders en anderen die actief zijn op het vlak van governance daarbij?
Woensdag 9 oktober 2024 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Toezicht en verantwoording op en in organisatienetwerken
Door prof. dr. Patrick Kenis (Tilburg University)
PE-punten: 4
In toenemende mate is er sprake van samenwerking tussen organisaties, zowel binnen als buiten de grenzen van het eigen domein, veelal in de vorm van netwerken waarbij drie of meer partijen betrokken zijn. Denk daarbij aan samenwerkingsverbanden voor passend onderwijs, samenwerking in het kader van het integraal zorgakkoord en de vele vormen van samenwerking door gemeenten. In deze masterclass bespreken we met elkaar welke vormen van netwerken onderscheiden kunnen worden en wat dan de rollen en verantwoordelijkheden van de betrokken partijen zijn. En wat is er nodig voor succesvolle samenwerking? In het bijzonder bespreken we ook hoe je tot goede governance en verantwoording kan komen, waaronder de rol en taakinvulling van interne toezichthouders.
Woensdag 6 november 2024 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: HR in de Publieke en Non-profit Sector: Een Nieuw Perspectief
Door dr. Claudia van Mourik, docent van het Zijlstra Center for Public Control, Governance & Leadership
PE-punten: 4
Voor publieke en non-profit organisaties is het cruciaal om niet alleen in hun medewerkers te investeren, maar ook om adequaat te anticiperen op de vele veranderingen in hun omgeving. HR vervult hierin een sleutelrol. Echter, de positie en rol van HR staan vaak ter discussie en hun toegevoegde waarde is niet altijd evident. Zijn zij nu wel of niet een strategische partner voor het management? Hebben zij nu wel of geen invloed op het behalen van organisatiedoelen en het creëren van publieke waarde? Wat is de rol en positie van de HR-functie in een context die continu aan verandering onderhevig is?
In de masterclass 'HR in de Publieke en Non-profit Sector: Een Nieuw Perspectief', beschouwen we de rol en positie van HR en de ontwikkelingen binnen het vakgebied vanuit een nieuw perspectief. Dit perspectief neemt complexiteit en constante verandering als uitgangspunt en ziet organisaties niet als statisch, maar als organisch en dynamisch. We bespreken de belangrijkste eisen die nu en in de toekomst aan HR-professionals in de publieke en non-profit sector worden gesteld, evenals een aantal praktische uitdagingen die daarmee gepaard gaan.
Woensdag 4 december 2024 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Diversiteit en samenwerking
Door prof. dr. Klarita Gërxhani en Alberta Schuurs, resp. hoogleraar Sociale Economie aan de VU en manager Mens & Organisatie bij de directie IV van de Belastingdienst
PE-punten: 4
Organisaties worden wel gedefinieerd als een samenwerkingsverband tussen twee of meer personen waarbij kracht, kennis en vaardigheden worden gebundeld om een doel te bereiken. In de praktijk heb je daarbij te maken met een grote variëteit aan competenties, werkwijzen én gezichtspunten van deze personen. In deze masterclass bespreken we waarom het van belang is om deze diversiteit te bewaken en te koesteren, zoals bijvoorbeeld op het vlak van de verhouding tussen mannen en vrouwen. En hoe je zorg ervoor dat iedereen daarbij zich gehoord en gezien voelt en een goede sociale veiligheid bereikt wordt? Zeker in de werkomgeving die steeds meer gekenmerkt wordt door complexiteit, verandering en onzekerheid. Dit doen we door kennis te nemen van recent wetenschappelijk onderzoek op dit terrein, maar worden ook ervaringen vanuit de Belastingdienst gedeeld en wisselen we ervaringen tussen deelnemers aan de masterclass uit.
Programma 2025
Woensdag 15 januari 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Sturen en Leidinggeven vanuit vertrouwen
Door dr. Frédérique Six, docent van het Zijlstra Center for Public Control, Governance & Leadership
PE-punten: 4
Organiseren vanuit vertrouwen - wat komt daarbij kijken? Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat vertrouwen binnen en tussen organisaties tot betere prestaties, beter met risico's omgaan en betere innovaties leidt. Bovendien vinden mensen het prettiger om vanuit vertrouwen samen te werken dan vanuit wantrouwen. En toch ervaren veel professionals in de (semi)publieke sector en burgers nu veelal wantrouwen. In deze masterclass staan we stil bij hoe je dit beter kunt begrijpen: hoe werkt vertrouwen bouwen en behouden, hoe werkt de dominante dynamiek van wantrouwen en onder welke voorwaarden kan je organiseren vanuit vertrouwen? We sluiten aan bij de ervaringen van de deelnemers en gaan kijken naar een aantal diepliggende overtuigingen die maken dat we makkelijker in wantrouwen terecht komen dan duurzaam vertrouwen kunnen bouwen en behouden.
Woensdag 5 maart 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Strategie en Risicomanagement: Hoe bewaak je de link?
Door Hans van Emmerik, docent van het Zijlstra Center for Public Control, Governance & Leadership
PE-punten: 4
Risico’s zijn onzekere gebeurtenissen met effect op het bereiken van de doelen. Alleen blijkt in de praktijk dat de link tussen risico’s en doelen vaak niet wordt gelegd. Risicomanagement en strategie zijn twee gescheiden activiteiten waar andere mensen op andere momenten mee bezig zijn. Het ene is meer gericht op verantwoorden, het andere op sturen. Het ene gesprek ervaart men veelal als positief, op het andere gesprek zit men niet op te wachten. Maar om de risico’s te begrijpen, moet je de strategie begrijpen. En vice versa: wie de risico’s in zijn strategie niet kent, loopt het risico ernaar op weg te zijn.
In de masterclass komt zowel de theorie als de praktijk ter sprake. We kijken onder andere naar de kennisvloek, de toevoegingsfout en andere sociaal psychologische redenen waardoor strategieën niet van de grond komen. Daarnaast hebben we het over modellen van risicomanagement, de verschillende type risico’s en gaan we aan de slag met het maken van een strategiekaart. De strategiekaart is een praktisch instrument waarmee je prestaties en risico’s in één oogopslag samenbrengt als basis voor strategie-implementatie.
Woensdag 14 mei 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Verdieping financiële analyse
Door prof. dr. Tjerk Budding, als hoogleraar verbonden aan het Zijlstra Center for Public Control, Governance & Leadership
PE-punten: 4
Hoe lees je de begroting, tussentijdse rapportages en de jaarrekening? Tijdens deze masterclass bespreken we welke invalshoeken hierbij relevant zijn en welke methodieken je kan toepassen. Hierbij kijken we niet alleen naar de korte termijn financiële conditie van een organisatie, maar ook naar de lange termijn. En hoe kan je meer zicht krijgen op waar bezuinigingsmogelijkheden liggen? Tijdens de masterclass worden diverse voorbeelden gebruikt, maar de deelnemers worden ook uitgenodigd om hun eigen materiaal mee te nemen.
Woensdag 11 juni 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Huisvesting en projectontwikkeling
Door Wendy Verschoor, directeur/eigenaar Videres en o.a. adviseur voor de Algemene Rekenkamer
PE-punten: 4
Bij huisvesting en projectontwikkeling wordt al snel gedacht aan grote financiële impact, (al dan niet verborgen) financiële risico’s die daarbij spelen en aan manieren om die risico’s beheersbaar te houden. Maar huisvesting kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan je primaire proces, bijvoorbeeld bij het optimaal laten functioneren van de gebruikers of het herstel van cliënten. Goede huisvesting vraagt om een duidelijk huisvestingsbeleid en financiële planning, waarbij inzicht in de meerjarenonderhoudsbehoefte een belangrijke rol speelt.
Tijdens deze masterclass staan we stil bij deze aandachtspunten, en bespreken we ook de rol van bestuurders, toezichthouders en andere betrokkenen binnen de organisatie op het vlak van huisvesting. Hoe zorg je dat de juiste informatie beschikbaar is en dat de checks and balances in orde zijn?
Woensdag 3 september 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Audits en visitaties met impact!
Door dr. Ronald Stevens
PE-punten: 4
Audits en visitaties worden in de publieke en non-profit sector vaak ingezet om zekerheid te bieden aan interne en externe belanghebbenden en om eventuele risico's tijdig te signaleren. Ook zijn ze een vorm van onderzoek en een manier van kijken naar organisaties. Lange tijd stimuleerden ze de hard controls, de harde beheersmaatregelen. Inmiddels beseffen we dat het daadwerkelijke organisatiesucces meer bepaald wordt door leiderschap, teamsamenwerking, dialoog en cultuur, de soft controls. In deze masterclass gaan we in op de vraag hoe audits, visitaties en assessments ook kunnen bijdragen aan het inzicht krijgen in juist de zachte kant en zo van waarde kunnen zijn bij het omgaan met complexe uitdagingen en het realiseren van maatschappelijke opdrachten.
Woensdag 1 oktober 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Contact met de media en crisiscommunicatie
Door Leo de Later, mediatrainer en radio- en tv-journalist (NOS, NCRV, Wereldomroep, RTL, SBS)
PE-punten: 4
Wat doe je als organisatie als er een crisis is die met zekerheid media-aandacht teweeg zal brengen? Ga je in gesprek met de media? Wanneer dan en hoe? En wie moet de woordvoering doen? Welke rol hebben bestuurders en toezichthouders? Vragen die aan bod komen in de masterclass crisiscommunicatie met mediatrainer en communicatieadviseur Leo de Later, voormalig tv-verslaggever. In een interactieve sessie met handige oefeningen geeft hij inzicht in de werkwijze van media en journalisten tijdens een crisis en hoe daarop effectief te reageren.
Woensdag 5 november 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Dashboarding - Hoe zorg je voor de juiste KPI's?
Door dr. Berend van der Kolk, associate professor Management Accounting & Control, Vrije Universiteit Amsterdam
PE-punten: 4
Key Performance Indicators: welke organisatie heeft ze niet? Ze kunnen worden ingezet om de strategie te implementeren en te monitoren in hoeverre doelen zijn behaald. Ook kunnen ze medewerkers motiveren bij het uitvoeren van hun taken. Bij verkeerd ontwerp of gebruik echter kunnen KPI's ook frustreren, misleiden en afleiden van wat er werkelijk toe doet. In deze masterclass gaan deelnemers samen met dr. Berend van der Kolk (auteur van het boek De Meetmaatschappij) in op de do's en don'ts van het ontwerpen van KPI's. Ook worden op basis van recent onderzoek tips gedeeld hoe KPI's op een constructieve manier kunnen worden gebruikt.
Woensdag 10 december 2025 | 16.00 – 20.00 uur | Locatie: Vrije Universiteit Amsterdam
Masterclass: Integriteit en de rol van vertrouwenspersonen
Door Stijn Klarenbeek, promovendus aan de Universiteit voor Humanistiek
PE-punten: 4
Integriteit en sociale veiligheid krijgen steeds meer aandacht binnen organisaties. Toch leeft er vaak nog onduidelijkheid over wat ermee bedoeld wordt, wie er verantwoordelijk voor is en hoe de sociale veiligheid vergroot kan worden. Tijdens deze sessie staan deze vragen centraal. Aan de hand van eigen casussen en praktijkvoorbeelden zal het onderwerp uitgediept worden, waarbij de rol van de vertrouwenspersoon speciale aandacht krijgt. Ook wordt specifiek ingegaan op de rol van bestuurders en toezichthouders in het signaleren van integriteitsschendingen en het zorgen voor sociale veiligheid. We bespreken wanneer bestuurders en toezichthouders in moeten grijpen, en wanneer juist niet. Ook komt het repertoire aan bod die bestuurders en toezichthouders hebben om mogelijke integriteitsschendingen te corrigeren en te voorkomen.
