Sorry! The information you are looking for is only available in Dutch.
Deze opleiding is opgeslagen in Mijn Studiekeuze.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.

Raamwerk leidinggeven

Laatst gewijzigd op 24 oktober 2024
Het raamwerk leidinggeven biedt inzicht en inspiratie in de taken, verantwoordelijkheden en ontwikkeling van leidinggevenden aan de VU.

Het raamwerk maakt duidelijk wat we van leidinggevenden mogen verwachten en wat je als leidinggevende nodig hebt om je rol goed te kunnen vervullen. Het is bedoeld als uitgangspunt voor selectie, schouw, benoeming, jaargesprek, bevordering en opleiding. We kennen ook een raamwerk onderwijs met verantwoordelijkheidsniveaus voor onderwijs. De raamwerken passen goed naast elkaar en vullen elkaar waar mogelijk aan. 

Waarom een raamwerk leidinggeven?

In een kennisorganisatie als de universiteit is goed leidinggeven een basisvoorwaarde voor het welzijn van medewerkers en het realiseren van ambities. Leidinggevenden kunnen een sociaal veilige en inspirerende werksfeer faciliteren en voorwaarden scheppen voor betere samenwerking in teams. Zij kunnen duidelijke en inspirerende sturing geven aan onze gezamenlijke prioriteiten, budget en kwaliteitsbewaking. Vanuit Erkennen en Waarderen willen we daarom meer aandacht besteden aan iemands leidinggevende kwaliteiten als onderdeel van selectie, ontwikkeling en bevordering in leidinggevende posities. 

Voor wie is dit raamwerk bedoeld? 

Het raamwerk is bedoeld voor iedere leidinggevende, zowel wetenschappelijk (WP) als dienstverlenend (OBP). Wetenschappelijk leidinggevenden zullen de rol vaker vervullen naast andere inhoudelijke verantwoordelijkheden in onderwijs, onderzoek of valorisatie. Uit onze onderzoeken en opleidingen blijkt dat er op het vlak van leidinggeven veel overeenkomsten zijn tussen wetenschappelijk en dienstverlenend leidinggevenden. Beide kunnen onderling veel van elkaar leren. Het raamwerk leidinggeven is om die reden voor beide groepen geschikt. 

Hoe is dit raamwerk opgebouwd?

Het raamwerk bestaat uit vier leidinggevende niveaus: 

  1. Operationeel management 
  2. Tactisch management 
  3. Strategisch management 
  4. Facultair bestuur/directie

De niveaus zijn hieronder in detail uitgewerkt. Voor het complete raamwerk in een compacte tabel open je de pdf Raamwerk Leidinggeven.

De indeling van het raamwerk leidinggeven is gebaseerd op het verantwoordelijkheidsniveau en de aard van leidinggeven: direct, indirect, leidinggevend aan de eigen eenheid en eenheid-overstijgend. Bij het opstellen van het raamwerk is het Universiteit Functie Ordeningssysteem (UFO) als uitgangspunt genomen. Het raamwerk werkt de leidinggevende taken en verantwoordelijkheden concreter uit en maakt het onderlinge verband zichtbaar. Het raamwerk is niet bedoeld als meetlat, maar moet gezien worden als een leidraad om toe te passen binnen de verschillende HR‐processen. Pas toe of leg uit. 

Leiderschap en leidinggeven 

In dit raamwerk vind je een onderscheid tussen leiderschap en leidinggeven. Leidinggeven is een rol of functie waarin je formele verantwoordelijkheid draagt voor mensen, financiën, processen en/of strategie. Leiderschap beschouwen we als een persoonlijke verantwoordelijkheid die we verwachten van iedere medewerker. Bij de VU Amsterdam verbeelden we leiderschap in de Art of Engagement. Leidinggevenden hebben een voorbeeldfunctie in leiderschap, daarom is Art of Engagement onderdeel van het raamwerk leidinggeven op alle leidinggevende niveaus.

Vier leidinggevende niveaus

  • Niveau 1 - Operationeel management

    Verantwoordelijkheden:

    • Operationeel direct leidinggevend aan medewerkers
    • Gedelegeerd (deel)verantwoordelijk voor peoplemanagement

    Kenmerkend voor de rol:

    • Betreft beginnend (< 3 jaar ervaring) tot ervaren leidinggevenden (> 3 jaar ervaring)
    • Van inhoud naar mensen aansturen

    Alle informatie over niveau 1, operationeel management zoals leidinggevende taken, ontwikkeling, functies en rollen vind je op de pagina Niveau 1 Operationeel management

  • Niveau 2 - Tactisch management

    Verantwoordelijkheden:

    • Direct leidinggevend aan medewerkers (en soms ook operationeel management)
    • Integraal teamverantwoordelijk
    • Bijdragend aan afdelingsstrategie

    Kenmerkend voor de rol:

    • Betreft beginnend (< 3 jaar ervaring) tot ervaren leidinggevenden (> 3 jaar ervaring)
    • Van mensen aansturen naar integraal en direct sturen

    Alle informatie over niveau 2, tactisch management zoals leidinggevende taken, ontwikkeling, functies en rollen vind je op de pagina Niveau 2 Tactisch management

  • Niveau 3 - Strategisch management

    Verantwoordelijkheden:

    • Direct en indirect leidinggevend aan tactisch managers
    • Integraal afdelings-/ of sectieverantwoordelijk
    • Bijdragend aan strategie van de eigen eenheid

    Kenmerkend voor de rol:

    • Betreft ervaren leidinggevenden
    • Van direct sturen naar indirect en strategisch sturen

    Alle informatie over niveau 3, Strategisch management, zoals leidinggevenden taken, ontwikkeling, functies en rollen vind je op de pagina Niveau 3 Strategisch management.

  • Niveau 4 - Facultair bestuur / Directie

    Verantwoordelijkheden:

    • Direct en indirect leidinggevend aan strategisch management
    • Integraal eenheidsverantwoordelijk
    • Medeverantwoordelijk VU-breed voor (lange termijn) strategie

    Kenmerkend voor de rol:

    • Betreft ervaren leidinggevenden
    • Van strategisch sturen naar besturen

    Alle informatie over niveau 4, Facultair bestuur / Directie, zoals leidinggevenden taken, ontwikkeling, functies en rollen vind je op de pagina Niveau 4 Facultair bestuur / Directie.

Opmerkingen bij het raamwerk leidinggeven
 

  • Dit raamwerk beschrijft de verantwoordelijkheden van zowel wetenschappelijk (wp) als dienstverlenend (obp) leidinggevenden. Een leidinggevende kan in overleg taken onder diens verantwoordelijkheid delegeren in teamverband, bijvoorbeeld omdat hij/zij specifieke competenties mist of ernaast een flinke taak in onderzoek, onderwijs, valorisatie of professie vervult. Een leidinggevende blijft echter wel verantwoordelijk voor alle taakgebieden van de functie. 
  • Medewerkers op een hoger functieniveau beheersen de kenmerken van de onderliggende functieniveaus, inclusief de verplichte opleidingen. Tenzij het juist om ‘loslaten’ gaat, dan wordt dat benoemd. 
  • Strategische taken kunnen op elk leidinggevend niveau onderdeel zijn van het takenpakket, maar de verantwoordelijkheid voor het hele taakgebied Strategisch management geldt alleen op de twee hoogste leidinggevende niveaus. 
  • Op alle niveaus kunnen leidinggevenden zowel hiërarchisch als functioneel leidinggevende zijn, beide horen aan het profiel te voldoen. 
  • Op basis van UFO zijn de drie competenties verbinden, communicatief en vertrouwen geven als kerncompetenties voor alle leidinggevende niveaus geformuleerd. Daarnaast kent ieder leidinggevend niveau nog één of twee niveau‐specifieke competenties. 
  • Medewerkers worden ingedeeld op basis van de verantwoordelijkheid behorend bij hun functie/rol. Ze kunnen soms op onderdelen taken vervullen op hogere of lagere niveaus, maar hun algemene verantwoordelijkheid betreft het ingedeelde niveau. 
  • Een beginnend leidinggevende kan starten op operationeel of op tactisch leidinggevend niveau, in principe niet op strategisch of directie/facultair‐bestuurlijk niveau. Een ervaren leidinggevende kan op elk leidinggevend niveau werkzaam zijn. 

Meer weten over leidinggeven of leiderschap?

Rolien Walinga

b.r.walinga@vu.nl

Direct naar

Onderzoek Research and Impact Support Portal Universiteitsbibliotheek Persvoorlichting VU

Studie

Onderwijs Studiegids Canvas Studentenbalie

Uitgelicht

Doneer aan het VUfonds VU Magazine Ad Valvas

Over de VU

Over ons Contact en route Werken bij de VU Faculteiten Diensten
Privacy Disclaimer Veiligheid Webcolofon Cookies Webarchief

Copyright © 2024 - Vrije Universiteit Amsterdam